Cui bono, jongens, cui bono. Wie heeft er baat bij? 

Om te beginnen de zogenaamde slachtoffers. Zogenaamd, want echte
slachtoffers zijn er niet meer. Daarom hebben we het instituut van de
tweede, derde en straks ook vierde en vijfde generatie slachtoffers in
leven geroepen!

Ja, het is leuk als je een paar dagen in het jaar vertroeteld wordt en
in het middelpunt van de belangstelling kunt staan en kunt zwelgen in
je eigen bijzonderheid. En dat voorrecht wordt jaloers bewaakt: als
kinderen van foute ouders ook wat van de aandachtskoek willen, is
Leiden in last.

(Maar kijk eens diep in je ziel: is je jeugd echt zo ernstig geknakt bij de
gedachte aan wat je grootouders hebben meegemaakt? Dan zal het om te
beginnen al niet zo'n stevig zieltje zijn geweest.)

Hetzelfde geldt ongeveer voor de leden van al die comitees. Ook
voor hen geldt dat ze zich een paar dagen mogen koesteren in een
plaatsvervangende slachtoffer- of heldenrol. En dat mag je natuurlijk
vooral niet relativeren. 

Cui bono. We zijn er nog niet. Het Nederlandse koningshuis staat bij
de herdenkingen ook altijd vooraan. De Oranjes zijn een van de rijkste
families ter wereld; hun goedbetaalde PR-afdeling heeft al lang
geleden vastgesteld dat ze bij deze folkloristische happening een
hoofdrol moesten zien te bemachtigen. Hopelijk vergeten we daardoor
het voorbeeld van hoe een echte koning zich gedraagt, Koning Christian
X van Denemarken. Bij de Duitse inval ging hij er niet met de centen
vandoor, maar ging vierkant voor de joodse bevolking staan toen er
over deportatie gepraat werd.

En de media zelf. Ieder relletje levert ze geld op,
als ze erover schrijven tenminste. Kijkcijfers, dat telt. Relevantie
is onbelangrijk. Evenwichtige berichtgeving of zwijgen over wat niet
vermeldenswaardig is, levert geen reclame inkomsten op.

Het oplettende lezertje ziet waarschijnlijk dat ik nog een paar
belanghebbenden niet vermeld. Klopt. Ik ben niet gek.

Paai